به نقل از «فرارو»

درآمد نفتی در اقتصاد ایران چه می‌شود؟

تاریخ انتشار: ۸ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۸۵۶۴۴۸

تجارت نیوز نوشت: اقتصاد ایران از دهه ۷۰ تحت شدیدترین تحریم‌ها قرار گرفته و همین موضوع سبب شده تا بیشتر بخش‌های اقتصادی در کشور با آسیب‌ها و تنگنا‌های شدیدی مواجه شوند. اما در پاسخ به این سوال مهم که تحریم‌ها طی سال‌های اخیر چه بر سر اقتصاد ایران آورده‌اند؟ عموما اولین بخشی که به ذهن خطور می‌کند همان بخش نفتی اقتصاد است که فرآیند‌های فروش و استخراجش به شدت تحت فشار حداکثری قرار دارند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

البته، بعد از گشایش‌های اقتصادی و سیاسی حاصل از برجام، تولید و فروش نفت با افزایش قابل توجهی همراه شد، اما دیری نپایید که تحریم‌های ترامپ از راه رسیدند و بر جان اقتصاد ایران افتادند؛ امری که کاهش شدید تولید و صادرات نفت را به دنبال داشت.

افزون بر اینها، کاهش تولید و صادرات به معنای کاهش درآمد‌های نفتی است. هرچند دولت رئیسی بدون اینکه اعداد و ارقام خامی ارائه دهد، می‌گوید درآمد حاصل از فروش نفت هشت برابر شده است. البته در این گزارش حتی مشخص نشده که منظور درآمد‌های دلاری است یا درآمد‌های ریالی.

با وجود شائبه‌های فراوان در میزان درآمد‌های نفتی، این سوال مهم مطرح می‌شود که سرنوشت درآمدی که حالا دیگر به مانند گذشته «هنگفت» نیست، در اقتصاد ایران چه می‌شود و کجا به مصرف می‌رسد؟ این سوالات را از محمدتقی فیاضی، کارشناس مسائل اقتصادی، پرسیدیم که در ادامه می‌خوانید.

۳ بخش اصلی درآمد‌های نفتی در بودجه

فیاضی با بیان اینکه بر اساس آنچه در قانون بودجه درباره درآمد‌های نفتی آمده، می‌توان گفت منابع مهم‌ترین سند مالی کشور از سه بخش اصلی تشکیل می‌شود، به تجارت‌نیوز گفت: درآمد‌های عمومی که شامل انواع مالیات است. واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای که در چند سال اخیر عمدتا از فروش نفت و واگذاری اموال یا همان مولدسازی و واگذاری دارایی‌های مالی (اوراق مالی اسلامی- اسناد خزانه اسلامی) تشکیل می‌شود.

بخش مصارف هم دربرگیرنده هزینه جاری، عمرانی و بازپرداخت دارایی‌های مالی یا بازپرداخت اوراق است.

اگر نگاهی به عملکرد اعتبارات عمرانی بیاندازیم، می‌بینیم که با توجه به اینکه عمدتا دولت با کسری بودجه مواجه بوده، آنچه به بخش عمرانی اختصاص یافته، اسناد خزانه اسلامی است که طبق تعریف فق‌ها باید صرف بدهی‌هایی شود که محقق شده‌اند، یعنی دیون تحقق‌یافته می‌تواند صرف اسناد خزانه اسلامی شود.

اگر نگاهی به تراز دارایی‌های مالی هم بیاندازیم، تقریبا صفر است و آنچه تحت عنوان اوراق یا فروش شرکت‌ها در سمت منابع وجود دارد، به همان مقدار باید صرف مصارف شود؛ بنابراین از سمت اوراق چیزی برای مصارف جاری و کل مصارف باقی نمی‌ماند. هر چه می‌ماند -یعنی همان مالیات و درآمد‌های نفتی- در صورت تحقق باید صرف امور جاری شود. اما اتفاقی که در این بین برای درآمد‌های نفتی می‌افتد این است که مقداری از نفت ایران توسط چین خریداری می‌شود و باقی در بازار و البته بازار سیاه و از طریق کشور‌های ثالث به فروش می‌رسد.

درآمد نفتی مسدود نمی‌شود

درآمد‌های نفتی در این چند سال مسدودی نداشته و چین معادل این درآمد‌ها را به صورت یوآن در اختیار ایران قرار می‌دهد. بر اساس اطلاعات موجود، اگر ایران بخواهد از برزیل یا کشور‌های دیگر غلات یا کالا‌های اساسی بخرد، از اعتباری که چین در اختیارش قرار می‌دهد برای واردات استفاده می‌کند؛ بنابراین به نظر نمی‌رسد درآمد‌های نفتی ایران حداقل در این چند سال اخیر مسدود یا بلوکه شده باشد. البته ماجرا‌ها درباره‌ی کره جنوبی و برخی کشور‌ها به مانند قبل باقی است.

درآمد نفتی صرف یارانه می‌شود؟

اینکه آیا درآمد نفتی صرف یارانه می‌شود یا خیر، دولت اعلام کرده که به کالا‌های اساسی ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی اختصاص می‌دهد، یعنی عملا یارانه می‌دهد. یعنی دولت مابه‌التفاوت دلار (حدود ۵۰ هزار تومانی) یا در هر موقعیت زمانی که احتمالا در طول سال قیمت‌ها بالا رود، با ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی را یارانه می‌دهد. اما پول ریالی یا همان معادل ریالی صادرات نفتی که با ارز ۲۸ هزار تومانی مورد محاسبه قرار می‌گیرد صرف هزینه‌های جاری می‌شود؛ بنابراین درآمد‌های نفتی با نرخ تسعیر ۲۸ هزار تومان صرف هزینه جاری می‌شود و مابه‌التفاوت آن با نرخ بازار، یارانه‌ای است که توسط دولت به کالا‌های اساسی اختصاص داده می‌شود. در این بین اتفاقی که می‌افتد این است که دولت چین، ایران یا تجار ایرانی را به کشور‌هایی حواله می‌دهد که از آن‌ها مطالبات دارد. این امر به نوعی به نفع چین تمام می‌شود و بدین صورت مطالبات خود را تهاتر می‌کند.

منبع: فرارو

کلیدواژه: درآمد نفتی اقتصاد ایران قیمت طلا و ارز قیمت موبایل درآمد های نفتی اقتصاد ایران درآمد نفتی درآمد ها کشور ها ۲۸ هزار

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۸۵۶۴۴۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

سرقت از خطوط لوله نفت ایران کاهش یافت​

تین نیوز

مدیرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت گفت: میزان سرقت از خطوط لوله نفت ایران در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال قبل از آن کاهش داشته است.

 

 

به گزارش تین نیز به نقل از تسنیم، ارسلان رحیمی مدیرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت در نشستی خبری اظهار داشت: در سال 1402 بالغ بر 41 مورد تعرض به خطوط لوله انتقال نفت ایران رخ داد که با اقدامات به موقع، از این تعداد 25 مورد به برداشت نفت یا فرآورده منجر نشد.

وی افزود: نسبت به سال 1401 که 47 مورد انشعاب غیرمجاز با 35 مورد برداشت نفت یا فرآورده داشتیم، میزان سرقت از خطوط لوله نفت ایران کاهش داشته است.

رحیمی با بیان اینکه "روند انتقال در سال 1402 افزایشی بوده است"، گفت: در سال گذشته 137 میلیارد لیتر مواد نفتی از مبادی تولید به مقاصد مصرف ارسال شده است

وی ادامه داد: از مجموع این انتقالات 71میلیارد لیتر مربوط به نفت خام و 66میلیارد لیتر مربوط به انتقال انواع فرآورده نفتی است.

مدیرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت تصریح کرد: آمار گویای این است که باتوجه به اینکه در سال 1401 ، 132 میلیارد لیتر مواد نفتی انتقال داده شده و در سال گذشته ، 137 میلیارد لیتر که نشان دهنده رشد 3.7 درصدی در فرآیند انتقال است

وی افزود: در طراحی، مهندسی و اجرای خطوط لوله انتقال نفت و فرآورده خودکفایی کامل داریم و در سال گذشته بالغ بر 98 درصد تجهیزات مورد استفاده در پروژه ها از ساخت داخل بوده است.

رحیمی با بیان اینکه انتقال 137 میلیارد لیتر نفت و فرآورده با خطوط لوله معادل تردد 5.5 میلیون نفتکش 25 هزار لیتری است، گفت: در صورت تردد این تعداد نفتکش، سالانه 2.5 میلیارد لیتر گازوئیل صرف سوخت این نفتکش ها خواهد شد، که در مقایسه با مصرف 800 میلیون لیتری سوخت در جابه جایی با خطوط لوله، سالانه 1.7 میلیارد لیتر به ارزش یک میلیارد دلار صرفه جویی در مصرف گازوئیل رخ می دهد.

وی ادامه داد: خط لوله صادراتی نفت خام گوره به جاسک قرار است توسط شرکت ملی نفت ایران تکمیل شود.

مدیرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت از تکمیل خط دوم 26 اینچ بندرعباس به رفسنجان تا سه ماه آینده خبر داد و گفت: با یک خطی که در این مسیر داریم، تجمع فرآورده را در بندرعباس داریم که با بهره برداری از خط دوم، این مشکل برطرف خواهد شد.

وی افزود: خط لوله تابش و خط لوله پارس هنوز وارد فاز اجرایی نشده اند، بلکه در مرحله طراحی هستند و به دلیل بزرگ بودن این پروژه ها، اینطور نیست که تا دو سال آینده انتظار بهره برداری از آنها را داشته باشیم.

رحیمی میانگین طول عمر خطوط انتقال نفت و فرآورده در جهان را 25 تا 30 سال اعلام کرد و گفت: عمر متوسط خطوط انتقال نفت خام ایران 33 سال و میانگین عمر خطوط لوله انتقال فرآورده های نفتی کشور 37 سال است اما با رسیدگی به موقع و بهره برداری درست، خطوط را در مدار بهره برداری داریم و اگر خطی با فرسودگی مواجه شود، طرح احداث خطوط لوله جایگزین تعریف و اجرایی می شود.

آخرین اخبار حمل و نقل را در پربیننده ترین شبکه خبری این حوزه بخوانید